سفر برجامی آقای دیپلمات به مسقط
تاریخ انتشار: ۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۱۶۵۲۸
گفت‌وگوهای احیای برجام یکی از مهم‌ترین یا شاید حتی مهم‌ترین پرونده سیاست خارجی ایران در سال ۲۰۲۲ بود؛ گفت‌وگوهایی که ابتدا درباره به نتیجه رسیدن آن امیدهایی وجود داشت اما به تدریج با درگیر شدن بیشتر روسیه در جنگ اوکراین، برخی مسائل داخلی در ایران و همچنین همکاری نکردن ایران با آژانس، امیدها برای احیای برجام کمرنگ و کمرنگ‌‌تر شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ابراهیم متقی، استاد دانشگاه تهران توضیح داد: «واقعیت این است که برجام نقطه عطفی در فضای کنش تعادلی ایران، کشورهای اروپایی و ایالات متحده محسوب می‌شود. خروج ترامپ از برجام، چالش‌‌های نهفته هر یک از بازیگران را تشدید کرد.» متقی با اشاره به اینکه در فضای موجود در هر کشوری، رویکردهای انتقادی زیادی نسبت به برجام و پیامدهای آن وجود دارد، تاکید کرد: «در ایران این انگاره وجود دارد که برجام در ساختار و ذات خود ناپایدار است و هیچ‌گاه نمی‌تواند به عنوان توافقی قابل اتکا برای کشور محسوب شود.» وی افزود: «در آمریکا نیز این ذهنیت وجود دارد که اگر ایران روند غنی‌‌سازی اورانیوم با مقیاس بالا را ادامه دهد در آینده قادر خواهد بود تا از غروب برجام عبور کرده و زمینه لازم برای گریز هستهای را به وجود آورد.»
به گفته این استاد دانشگاه، «با وجود اینکه ذهنیت‌‌های متعارف نسبت به آینده برجام وجود دارد اما در سال ۲۰۲۳ اولا تغییراتی در گروه مذاکره‌کننده کشورهای مختلف به وجود می‌‌آید؛ زیرا گروه‌های مذاکره‌کننده نگاه سلبی نسبت به برجام دارند. نکته دوم اینکه دستورکار مشخص‌‌تری برای اعاده برجام شکل خواهد گرفت.»متقی ادامه داد: «نکته سوم آنکه بسیاری از کشورها الگوی رفتاری خود را با سیاست ماکسیمالیستی یعنی حداکثر آنچه که می‌توانند به دست بیاورند هماهنگ خواهند ساخت. بنابراین برجام از وضعیت تزلزل و بی‌‌ثباتی عبور کرده و می‌تواند به عنوان یکی از پایه‌های نیل به توافق در آینده دیپلماسی هستهای ایران محسوب شود.»
چشم‌انداز تیره و تار؟طهمورث غلامی، کارشناس مسائل آمریکا گفت: «در رابطه با احیای برجام باید به این موضوع توجه داشته باشیم که چه عواملی مانع احیای برجام شدند و آیا در سال ۲۰۲۳ آن موانع همچنان وجود دارد، حل خواهد شد یا تعدیل می‌شود.»به گفته این کارشناس یکی از مهم‌ترین موانع که غیربرجامی هم هست بحث تداوم حمله روسیه به اوکراین و این موضوع است که گفته می‌شود ایران از روسیه در این جنگ حمایت می‌کند. از آنجا که این جنگ به‌طور مستقیم با امنیت اروپا ارتباط دارد، کشورهای اروپایی و حتی آمریکا تا زمانی که این مساله وجود دارد تمایلی به احیای برجام ندارند.وی با اشاره به اینکه به نظر می‌‌رسد جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۳ نیز در جریان باشد، گفت: «اخیرا در بودجه ۲۰۲۳ آمریکا ۴۵ میلیارد دلار برای کمک به اوکراین تدارک دیده شد که انتظار می‌‌رود کشورهای اروپایی نیز کمک‌‌های مشابهی انجام دهند. انجام این کمک‌‌ها و سفر زلنسکی به واشنگتن و حمایت سفت و سخت دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات از اوکراین به این معنا است که قرار نیست جنگ اوکراین به زودی پایان یابد.
لذا این مانع همچنان پابرجا و روی احیای برجام اثرگذار است.»غلامی عامل دوم اثرگذار در احیای برجام را مسائل مربوط به برجام و ادعاهایی دانست که آژانس درباره سه سایت در ایران دارد. کارشناس مسائل آمریکا توضیح داد: «تا به امروز آژانس خواهان دریافت پاسخ قانع‌کننده و فنی از ایران بوده و اعلام کرده که تا به‌حال چنین پاسخی دریافت نکرده است. این مساله نیز می‌تواند در آینده ادامه داشته باشد.»این کارشناس همچنین تاکید کرد که در سال ۲۰۲۳ یکسری محدودیت‌‌های دیگر طبق برجام درباره ایران لغو خواهد شد؛ لذا هر چه به سال ۲۰۲۵ نزدیک شویم به نظر می‌‌رسد که خواست غرب این باشد که برجام جدیدی منعقد شود و برجام سال ۲۰۱۵ دیگر کفایت نخواهد کرد و جوابگوی مسائل هستهای ایران نیست.
غلامی عامل سوم را شرایط داخلی ایران در عرصه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دانست و گفت: «این مجموعه عوامل باعث می‌شود که ایران در این شرایط تمایل به مذاکره نداشته باشد. طرف مقابل نیز تمایلی ندارد که تاثیرگذاری این متغیر را نادیده بگیرد.» وی افزود: «تمام شواهد و آمارهای اقتصادی این واقعیت را نشان می‌دهد که سال پیش‌‌رو برای اقتصاد ایران سال بدتری است که بر شرایط سیاسی و اجتماعی داخل نیز تاثیرگذار خواهد بود.»کارشناس مسائل آمریکا در نهایت گفت که «به نظر من با توجه به این موارد، برجام در سال ۲۰۲۳ احیا نخواهد شد و غرب نیز سیاست جدیدی را در رابطه با اصلاح یا امضای توافق جدید در دستور کار قرار خواهد داد. همچنین در سال ۲۰۲۳ بحث رقابت‌‌های مقدماتی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا شروع می‌شود و چون این رقابت‌‌ها در جریان است تصمیم‌گیری برای دولت حاکم به تدریج سخت‌‌تر می‌شود.»
برجام در دسترس است؟عبدالرضا فرجی‌‌راد، پژوهشگر مسائل ژئوپلیتیک نیز گفت: «در سال ۲۰۲۳ به نظر می‌‌رسد با توجه به جمیع شواهد و صحبت‌هایی که می‌شود، پالس‌‌های مثبت از طرف مقابل و آرامشی که در مقامات ایرانی برای رفتن به سمت برجام ایجاد شده حتی از سوی مخالفان سفت و سخت برجام، احتمال مذاکره مجدد و توافق بالا است.»فرجی‌‌راد تاکید کرد: «براساس شرایط و وضعیت امروز و گفت‌وگوهای به عمل آمده امیدهایی هست که برجام به سرانجام برسد؛ زیرا هم طرف ایرانی به دلیل بحران اقتصادی به این توافق نیاز دارد و هم طرف آمریکایی به دلیل انتخاباتی که سال آینده رقابت‌‌های آن شروع می‌شود.»این کارشناس توضیح داد: «تیم دموکرات حاضر در کاخ سفید تمایل دارد تا با به سرانجام رسیدن برجام یک امتیاز کسب کرده و این‌گونه وانمود کند که اجازه ندادیم ایران به بمب هستهای دست یابد.»وی افزود: «از جانب طرف اروپایی نیز آنها تلاش دارند ایران را قبل از هرگونه توافقی وادار به توقف همکاری‌‌ها با روسیه کنند. زیرا پیش‌تر اعلام شده بود که ایران پهپادهایی به روسیه داده که در جنگ استفاده شده است.» فرجی راد در نهایت گفت که با توجه به جمیع مسائل به نظر می‌‌رسد اگر اتفاق غیرمنتظره‌‌ای نیفتد مذاکرات برجام شروع خواهد شد و هر سه طرف اگر بهانه‌ها را کاهش دهند، برجام در دسترس خواهد بود.
منبع: فرارو
کلیدواژه: سفر برجامی حسین امیرعبداللهیان عمان احیای برجام سال ۲۰۲۳ خواهد شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۱۶۵۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افشاگری روحانی درباره دلایل ردصلاحیتش
به گزارش «تابناک» به نقل از سایت حسن روحانی، حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق از پاسخ خود به نامه شورای نگهبان برای ردصلاحیت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در آینده‌ای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: من به ایرادات شورای نگهبان پاسخ خواهم داد تا مردم از سطح درک اعضای این شورا از مسائل حیاتی کشور مطلع شوند. موارد ردصلاحیت یکی ادعای اهانت به قوه قضائیه و شورای نگهبان است و دیگری عدم ایستادگی در برابر غرب و اشکال در اجرای برجام و… این پاسخ هم به این دلیل است که باور دارم جایگاه شورای نگهبان مقدس است و این شورا شکل گرفته تا مردم اطمینان حاصل کنند قوانین تدوین‌شده خلاف موازین اسلامی و قانون اساسی نیست.
حسن روحانی در جلسه دوره‌ای خود با وزیران و معاونان رئیس‌جمهور در دولت‌های یازدهم و دوازدهم که دیروز برگزار شد، با تبریک روز کارگر و معلم به این دو قشر مهم جامعه، راه‌حل مشکلات کشور را مشارکت مردم در همه زمینه‌ها عنوان کرد و گفت: وقتی در مسائل اجتماعی و فرهنگی به نظر مردم اعتنا نمی‌کنیم، آنها در مسائل اقتصادی و سیاسی حامی ما نخواهند بود. باید مشارکت واقعی در همه زمینه‌ها داشته باشیم. مگر قدرتی غیر از مردم داریم؟
رئیس جمهوری سابق کشورمان، با اشاره به روزهای سخت کشور در ۴۵ سال گذشته، از جنگ تحمیلی هشت ساله تا تحریم‌های هستهای، اظهار داشت: در روزهای سخت، عمده توان ما برای عبور از مشکلات متکی به حضور مردم بود. مردم با حاکمیت همفکری و همکاری و کمک می‌کردند یا خواست حاکمیت را قبول می‌کردند. در جنگ ۸ ساله اگر مردم نمی‌آمدند و اگر بسیج نبود، ما توان آن را نداشتیم در برابر عراق بجنگیم. اگر صنایع وارد نمی‌شدند ما گلوله توپ و خمپاره نداشتیم. فقط با نیروی مسلح، ارتش و سپاه و ژاندارمری مشکلات حل نمی‌شد.
رئیس دولت تدبیر و امید با تأکید بر اینکه اگر مردم از حکومت فاصله گرفتند، اداره جامعه سخت خواهد بود، افزود: ما در دولت دوازدهم با مشکلات ویژه‌ای روبه‌رو بودیم. گویا داعش و ترامپ و کرونا کافی نبود که اقداماتی هم در داخل شد تا دولت را زمین بزنند. در طول ۴ سال دولت دوازدهم به مردم گفتند اگر ما بیاییم مسائل شما را در کوتاه‌مدت حل می‌کنیم. در اقتصاد و سیاست و سیاست خارجی به مردم قول دادند، گفتند برجام دولت قوی می‌خواهد. اما ضربه کاری میزان مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰ پس از انتخابات کم‌رمق مجلس در سال ۱۳۹۸ بود. وقتی مردم کنار زده می‌شوند و در امور کشور مشارکت ندارند، چطور می‌خواهند مشکلات را حل کنند؟
او رمز توفیق برجام را حمایت ۸۰ درصدی مردم از آن عنوان کرد و گفت: تکیه‌گاه ما در مذاکرات برجام مردم بودند. در تمام نظرسنجی‌ها حتی نظرسنجی‌هایی که مخالفین دولت انجام دادند، نشان می‌داد ۸۰ درصد مردم موافق مذاکرات برجام بودند. چون اکثریت مردم پشتوانه برجام بودند، این قانون به تصویب رسید وگرنه نمی‌گذاشتند برجام تحقق پیدا کند. وقتی ۷۳ درصد مردم در انتخابات حضور پیدا کردند معلوم است از دولت منتخب حمایت می‌کنند، وقتی مشارکت زیر ۵۰ درصد شد، مشخص است چه مشکلاتی پیدا می‌کنیم؟ روزی در منطقه افتخار می‌کردیم انتخاباتی با ۸۰ و ۸۴ درصد مشارکت برگزار می‌کنیم، حالا باید حسرت انتخابات کشورهای همسایه را بخوریم.
رئیس‌جمهور ایران در دولت‌های یازدهم و دوازدهم با یادآوری وعده‌های مسئولان فعلی به مردم برای حل مشکلات اقتصادی و مقابله با فساد و راه‌اندازی سریع همه کارگاه‌های تعطیل‌شده اظهار داشت: امروز حتماً آن شرایط ویژه وجود ندارد؛ شرایط فروش نفت هم خیلی فرق کرده است. آنها مدعی بودند همه با هم و یکدست هستند، به همدیگر کمک می‌کنند تا مشکلات حل شود. گفتند این‌ها بلد نیستند بورس را اداره کنند، ما می‌آییم اداره می‌کنیم. در این ۳۰ ماه دولت سیزدهم، ارزش بورس ۴۶ میلیارد دلار تنزل پیدا کرده درحالیکه در ۳۰ ماهه اول دولت یازدهم، ۸٫۵ میلیارد دلار رشد داشت. در ۳۲ ماه دولت یازدهم، قیمت سکه ۱۱ درصد تنزل کرد، نرخ دلار هم در طول ۳ سال اول دولت یازدهم فقط ۹٫۸ درصد افزایش پیدا کرد. در سه سال اول دولت یازدهم رشد پایه پولی ۵۲ درصد بود اما در این ۳۰ ماه اخیر، ۱۰۰ درصد شده است. تورم ۴۳ درصدی در مرداد ۹۲، در انتهای سال ۹۴ به ۸ درصد رسید و تا فصل اول سال ۹۷ هم تک‌رقمی ماند. بدانید که در تاریخ ایران فقط یک بار تورم ۴۰ درصدی در سه سال پشت سر هم را تجربه کردیم؛ آن هم زمان جنگ جهانی دوم از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۲ بود. شاید سال‌هایی تورم ۴۰ تا ۴۹ درصد هم تجربه کردیم اما اینکه سه سال متوالی از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ تورم بالای ۴۰ درصدی باشد را هرگز در ۸۰ سال اخیر تجربه نکرده بودیم.
روحانی دلیل بهبود شرایط اقتصادی در دولت یازدهم را امیدواری مردم و حمایت آنها از حاکمیت و دولت دانست و افزود: در آن دوره انقلاب دیجیتال تحقق پیدا کرد. استارت‌آپ‌ها در آن ایام شتاب گرفتند. توسعه پهنای باند در فضای مجازی باعث شد مردم راحت شوند و بسیاری از مشاغل در آن بستر شکل بگیرد. امروز فضای مجازی چگونه است؟ در سالی که مقام معظم رهبری به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند، برخی سکوهای اقتصاد دیجیتال را می‌خواهند حاکمیتی کنند. بخش خصوصی را قبلاً خصولتی می‌کردند، الان خصومتی می‌کنند.
رئیس دولت تدبیر و امید ادامه داد: وقتی در توزیع قدرت مردم را مشارکت نمی‌دهیم، آنها در اقتصاد هم مشارکت نخواهند کرد. وقتی در مسائل اجتماعی و فرهنگی به نظر مردم اعتنا نمی‌کنیم، آنها در مسائل اقتصادی و سیاسی حامی ما نخواهند بود. باید مشارکت واقعی در همه زمینه‌ها داشته باشیم. مگر قدرتی غیر از مردم داریم؟ توان هستهای و موشکی جای خود، اتفاقاً رشد اصلی توان هستهای و موشکی در دولت تدبیر و امید رخ داد. مشکل ما ایران‌هراسی و کاهش قدرت بازدارندگی با قطعنامه‌های فصل هفتمی شورای امنیت بود که با حمایت جهانی از پیشنهاد جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری از سوی ایران و برجام این فضا تغییر کرد. وقتی برجام امضا شد، اولین افرادی که به من تبریک گفتند دوستان منطقه‌ای ما؛ عراق و سوریه و جهاد اسلامی بودند. برجام بازدارندگی ایران را افزایش داد. در آن شرایط که مردم با ما بودند توانستیم مشکلات را حل کنیم و به سمت توسعه و پیشرفت برویم.
هفتمین رئیس‌جمهور ایران، غفلت از امر توسعه کشور را نگران‌کننده دانست و گفت: کشورهای اطراف ما در منطقه به فکر توسعه همه‌جانبه هستند اما متأسفانه عده‌ای در داخل فقط به فکر حفظ قدرت یک جناح اقلیت هستند و حتی به فکر حفظ نظام و کشور هم نیستند. کشور بدون توسعه حفظ نمی‌شود. توسعه هم بدون مشارکت مردم، ورود سرمایه خارجی به داخل و رابطه درست با دنیا امکان‌پذیر نیست. الان طرح‌های عمرانی مهمی که در دوره ما ۶۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت داشته را هم دنبال نمی‌کنند؛ فقط برخی مواردی که ما بیش از ۹۰ درصد پیش برده بودیم را به صورت محدود تکمیل می‌کنند.
روحانی خواستار حفظ کرامت مردم در عرصه اجتماعی در کنار حل مشکلات معیشتی آنها شد و گفت: دو نمونه اصلی حکومت اسلامی، حکومت پیامبر عظیم‌الشان اسلام(ص) و مولا امیرالمؤمنین(ع) است؛ باید ببینیم در امر به معروف و نهی از منکر سیره آن بزرگان چه بود؟ قرآن در بحث حجاب از نگاه افراد شروع می‌کند. امیرالمؤمنین نه تنها زن بی‌حجابی که از کنار جمع یارانش عبور کرد را تنبیه نکرد بلکه به دیگران گفت چرا به او نگاه می‌کنند؟ باید بررسی کرد که دستگاه‌های فرهنگی و صداوسیما در طول ۴۵ سال گذشته توانستند دین‌داری مردم را بیشتر کنند؟ واقعاً کار پلیس این‌گونه نهی از منکر است و تعلیم این کار را دیده‌اند؟ امروز سر ساخت مسجد دعوا می‌کنند درحالیکه اول باید نمازخوان تربیت کرد، اگر نمازخوان بیشتر شد، آنها خودشان مسجد درست می‌کنند. در مقولات اجتماعی کرامت و حیثیت مردم را باید حفظ کنیم. مگر در انقلاب کسی را به زور باحجاب کردیم؟ وقتی انقلاب شد بسیاری از زنان باحجاب شدند و حتی چادر به سر کردند.
او در پایان از انتشار پاسخ خود به نامه شورای نگهبان برای ردصلاحیت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در آینده‌ای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: من به ایرادات شورای نگهبان پاسخ خواهم داد تا مردم از سطح درک اعضای این شورا از مسائل حیاتی کشور مطلع شوند. موارد ردصلاحیت یکی ادعای اهانت به قوه قضائیه و شورای نگهبان است و دیگری عدم ایستادگی در برابر غرب و اشکال در اجرای برجام و… این پاسخ هم به این دلیل است که باور دارم جایگاه شورای نگهبان مقدس است و این شورا شکل گرفته تا مردم اطمینان حاصل کنند قوانین تدوین‌شده خلاف موازین اسلامی و قانون اساسی نیست. اگر داوری شورای نگهبان مورد تردید قرار بگیرد، به جمهوریت و اسلامیت ما ضربه وارد خواهد شد. مجلس اقلیت، دولت اقلیت و خبرگان اقلیت به نفع کشور و نظام نیست. به همین جهت باید احساس مسئولیت کنیم، ساکت ننشینیم و مردم را به مشارکت در همه امور و پشتیبانی از نظام و کشور تشویق کنیم.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند